ระยะแรกเป็นอาจารย์สอนที่บ้านเณรบางนกแขวก ฯพณฯ ได้แปลและเรียบเรียงหนังสือที่มีประโยชน์หลายเล่ม เช่น

• เจ้าอาวาสผู้ศักดิ์สิทธิ์ ( ประวัตินักบุญยอห์น มารีย์ เวียนเนย์)
• ท่องเที่ยวในโลกวิทยาศาสตร์ ในนาม “ ปากกาทอง”

          ค.ศ. 1961 ไปศึกษาวิชาแพร่ธรรมและวิธีสอนคำสอนแบบใหม่ที่สถาบัน Lumen Vitae ของ คณะเยสุอิต ที่กรุงบรัสเซลล์ ประเทศเบลเยี่ยม ฯพณฯ ได้เขียนหนังสือคำสอนดังนี้

• ชุดหนังสือคำสอน 6 เล่ม ( สำหรับ ป.1-ป.6) มีดังนี้คือ
• คำสอนคริสตังค์ เล่ม 1 เรื่อง “ พระเยซูเจ้าพาหนูไปหาพระบิดาในสวรรค์” พฤศจิกายน 1966/2509
• คำสอนคริสตังค์ เล่ม 2
• คำสอนคริสตังค์ เล่ม 3 เรื่อง “ พระเยซูเจ้า พระมหาไถ่ของเรา” มีนาคม 1966/2509
• คำสอนคริสตังค์ เล่ม 4 เรื่อง “ พระเยซูเจ้าทรงนำทางเรา” มิถุนายน 1967/2510
• คำสอนคริสตังค์ เล่ม 5 เรื่อง “ เรารวมเป็นหนึ่งเดียวกับพระเยซูเจ้า” เมษายน 1970/2513
• คำสอนคริสตัง เล่ม 6  เรื่อง “ แผนการของพระเป็นเจ้าสำเร็จไปในองค์พระเยซูคริสตเจ้า” เมษายน 1970
• พระคัมภีร์ฉบับย่อ 2 เล่ม มีดังนี้คือ
• พระคัมภีร์ฉบับย่อ เล่ม 1 พร้อมด้วยคำอธิบาย เรียบเรียงจาก “Pages Bibliques” โดย   
• “ Pierre Grelot” โดยคุณพ่อรัตน์  บำรุงตระกูล ปี ค.ศ. 1966/2509
• พระคัมภีร์ฉบับย่อ เล่ม 2 ปี ค.ศ. 1967/พ.ศ. 2510
• พิธีปฏิญาณของนักบวชหญิง
• จิตวิทยาและการสอนคำสอนตามวัย พิมพ์ครั้งที่ 1 วันที่ 11 ก.พ. 1966 ( พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ค.1991)

          เมื่อสังฆมณฑลราชบุรีแบ่งการปกครองเป็น 2 ส่วน คือราชบุรีกับสุราษฎร์ธานี ฯพณฯ เปโตร คาเร็ตโต ไปเป็นประมุขของสังฆมณฑลสุราษฎร์ธานี และวันที่ 7 ก.ย. 1969/2512  มีการอภิเษก ฯพณฯ รัตน์ โดย ฯพณฯ เปโตร คาเร็ตโต ให้เป็นประมุขปกครองสังฆมณฑลราชบุรีสืบต่อมา

          ครั้นถึงวันที่ 14 ก.ย. 1975/2518 ฯพณฯ รัตน์  ก็ได้ย้ายจากราชบุรีไปเป็นประมุขของเชียงใหม่สืบแทน ฯพณฯ ลูเซียน ลากอสต์  ซึ่งขอลาออกเนื่องจากสูงอายุ

          หลังจากทำหน้าที่เป็นพระสังฆราชที่เชียงใหม่ได้ 10 ปี ( 1975/2518-1985/2528) จึงขอลาจากตำแหน่ง กลับมาพักรักษาตัวที่สังฆมณฑลราชบุรี ตั้งแต่ ค.ศ. 1985/2528 จนถึงมรณภาพ เมื่อ 8 ธันวาคม 2000  สิริอายุ 84 ปี

          อย่างไรก็ดี  จากผลงานด้านคำสอนดังกล่าว จึงสมควรถือว่า พระคุณเจ้าเป็นผู้บุกเบิกจนคำสอนของประเทศไทยในช่วงสังคายนาวาติกันที่ 2

(คัดมาจากหนังสือที่ระลึกงานอภิเษก ฯพณฯ รัตน์ บำรุงตระกูล ( 7 ก.ย. 1969) และ จิตวิทยาและการสอนคำสอนตามวัย หน้า 86-90 และเวปไซต์สังฆมณฑลราชบุรี)