|
คุณธรรม
นักเรียนคาทอลิกชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ของโรงเรียนอัสสัมชัญ (บางรัก) ถามคำถามผ่านคุณพ่อวรยุทธ กิจบำรุง มาให้ผมช่วยตอบ ผมคิดว่าเป็นโอกาสดีที่จะนำมาทำความเข้าใจที่นี่ เผื่อมีบางคนสนใจ
มีหลายคำถามเกี่ยวกับ "บาป" แต่ผมคิดว่าควรเริ่มจากเรื่องดีก่อนคือ คุณธรรม (VIRTUE) เพื่อบิดามารดา ผู้ปกครอง ครู และตัวเราเอง จะได้หันกลับมาสร้างภูมิคุ้มกันให้ชีวิต
ใน "คำสอนพระศาสนจักรคาทอลิก" กล่าวว่า "คุณธรรมเป็นความพร้อมที่เป็นกิจนิสัยและมั่นคงที่จะนำพาสิ่งดีงาม เป็นเจตคติที่มั่นคงที่จะนำพาสิ่งดีงาม เป็นเจตคติที่มั่นคงที่จะควบคุมการกระทำของตน จัดระเบียบกิเลส และนำความประพฤติของตนไปตามเหตุผลและความเชื่อ
คนที่มีคุณธรรมคือผู้ที่ปฏิบัติสิ่งดีงามอย่างเสรี" (ccc 1903 - 1810)
คุณธรรมหลัก มี 4 ประการ คือ
1.ความรอบคอบ (Prudence) รู้จักแสดงเหตุผลเพื่อแยกแยะสิ่งที่ดีงามแท้จริงในทุกสถานการณ์ และเลือกวิธีปฏิบัติที่เหมาะสม
"คนรอบคอบมองดูว่าเขากำลังไปทางไหน" (สุภาษิต 14:15)
2.ความยุติธรรม (Justice)
ประกอบด้วยน้ำใจมั่นคงแก่พระเป็นเจ้าและเพื่อนมนุษย์ ความยุติธรรมต่อเพื่อนมนุษย์ พร้อมที่จะให้ความเคารพนับถือสิทธิของแต่ละคน สนับสนุนความเท่าเทียมกันในเรื่องบุคคลต่างๆ และความดีงามส่วนรวม (อ่าน ลนต 19:15; คส 4:1)
3.ความกล้าหาญ (Fortitude) คือกล้าตัดสินใจ
กล้าทำสิ่งที่ดีงามและถูกต้อง ต่อต้านการทดลองใจและเอาชนะอุปสรรคต่างๆ ชนะความกลัว แม้ปฏิเสธและต้องสละชีวิต เพื่อป้องกันสิ่งที่ชอบธรรม ถือว่า "พระเป็นเจ้าทรงเป็นกำลังและบทเพลงของพระเจ้า" (สดุดี 118:14)
4.ความมัธยัสถ์ (Temperance) รู้จักยับยั้งความยั่วยวนของความสนุกให้พอประมาณ ทำให้มีสมดุลในการใช้สิ่งต่างๆ ช่วยเราคุมน้ำใจเหนือสัญชาตญาณ และรักษาความต้องการไว้ภายในขอบเขตของสิ่งที่มีเกียรติ
คุณธรรมเหล่านี้ได้มาโดยการศึกษาอบรม โดยทางการกระทำที่มีเจตนาและมีความพากเพียรออกแรงจริงจัง
ด้วยความช่วยเหลือของพระเป็นเจ้า เราจึงพัฒนาบุคลิกและพร้อมจะปฏิบัติสิ่งดีงามเป็นคนที่มีคุณธรรมและมีความสุข
คุณธรรมมิใช่ "คุณ-น่ะ-ทำ" แต่ฉันไม่ทำ คุณธรรมจึงเป็นเรื่องราวของเราช่วยกันทำ
(อุดมสารรายสัปดาห์ ฉบับที่ 29, 13 - 19 กรกฎาคม 2003)
|
